ابن اسحاق

بگفته یاقوت و بغدادی پدر بزرگ ابن اسحاق، یسار، در زمان خلافت ابوبکر در عین التمر در سال ۱۲ هجری به اسارت گرفته شد و به مدینه فرستاده شد. نهایتاً او به بردگی درآمد ولی با پذیرش اسلام او را آزاد کردند. سه پسر یسار: موسی، عبد الرحمن و اسحاق (پدر ابن اسحاق) همه راویان معروف اخبار شدند. شیوه پدران و عموهایش را پی گرفته و به تدریس علم اخبار پرداخت بگونه‌ای که بسیار زود بخاطر اطلاعاتش شهرت پیدا کرد. او سپس به اسکندریه در مصر سفر کرده و تحت نظارت یزید بن حبیب به تدریس مشغول شد. بگفته ابن هاجر، تا جایی که او می‌داند کس دیگری بجز ابن اسحاق، روایت از گروهی از مصریان نقل نکرده‌است.

ایرادات

مالک ابن انس از هم‌عصران ابن اسحاق و بنیان‌گذار فقه مالکی، ابن اسحاق را «دروغگو»، «دجَال» و «کسی که روایاتش را از یهودیان می‌گیرد» تعبیر می‌کند. ابن حجر عسقلانی می‌گوید که مشکل مالک ابن انس با ابن اسحاق بخاطر گنجاندن داستانهای عجیبی مانند داستان بنی قریظه در سیره‌اش بود. همچنین ابن اسحاق به دلیل نقل فضایل علی ابن ابی طالب، در سیره اش، توسط برخی علمای سنی به تشیع متهم شد.

ستایش

فقیهان و مورخانی چون الشیبانی، الشافعی (بنیان‌گذار فقه شافعی)، ابوعبید، و الماوردی، محمد ابن جریر طبری (مورخ و فقیه)، ابن شهاب زهری، ابن حبان، ابن سیدالناس و شعبه سخت از ابن اسحاق دفاع کرده و او را معتبر می‌دانند. تا جایی که زهری در رابطه با ابن اسحاق می‌گوید: تا وقتی ابن اسحاق در این دیار است دانش باقی است، و شعبه می‌گوید: اگر قدرت داشتم ابن اسحاق را بر همه مورخین حاکم می‌کردم.

• بنی قریظه

• دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ابن اسحاق، سید علی آل داود